De hbo-theoloog tussen ideaal en werkelijkheid
Wie is de onderzoeker (naam/namen, functie, onderzoeksinstelling, etc)?
Dr. Rinke van Hell (kenniskringlid, interim-lector), Dr. René Erwich (lector, tot 1 sep 2018), Dr. Teus van de Lagemaat (kenniskringlid), Dr. Jan Marten Praamsma (kenniskringlid)
Het onderzoek is uitgevoerd door het Lectoraat Geloven in Context van de CHE.
We wilden met het onderzoek te weten komen hoe startende professionals in de praktijk omgaan met de uitdagingen van het beroep. In het bijzonder hoopten we meer zicht te krijgen op de eerste periode na het afstuderen, omdat dat wellicht aanknopingspunten biedt voor het verbeteren van de opleiding. De onderzoeksvragen van dit onderzoek waren: a) Op welke wijze ervaren hbo-theologen in onderscheiden beroepsdomeinen hun beroepsidentiteit en hoe waarderen zij deze?
b) In hoeverre ervaren hbo-theologen in onderscheiden beroepsdomeinen een discrepantie tussen beleefde en geleefde beroepsidentiteit?
Beschrijf de doelgroep van het onderzoek
) de opleidingen GPW & GL van de CHE (zowel docenten als studenten) en de vergelijkbare opleidingen in de rest van het land
b) het werkveld: kerken, scholen, christelijke organisaties
Het onderzoek as een kwalitatief onderzoek, dus er zijn geen 'harde' cijfermatige gegevens. Wel zagen we bij opvallend veel respondenten worstelingen m.b.t. geloofsbeleving (de gemeente/leerlingen zijn veel minder met het geloof bezig of hebben minder kennis dan jij en dat wordt als lastig ervaren); positie (er is veel gedoe rondom contracten, samenwerking, leidinggevenden) en hermeneutische competentie (het is nogal eens lastig om de aansluiting te maken met andersdenkenden of mensen die de Bijbel minder goed kennen).
De belangrijkste vragen hangen samen met het gebrek aan congruentie tussen de beroepsidentiteit van de hbo-theoloog en de context waarbinnen die identiteit moet worden waargemaakt. De verwachtingen die de hbo-theoloog bijvoorbeeld van zichzelf heeft sluiten lang niet altijd aan bij de verwachtingen die leven in zijn omgeving. Zo ook sluit dat wat de hbo-theoloog te bieden heeft niet altijd één op één aan op wat de omgeving verwacht of nodig heeft. En zo is er vaak een opmerkelijk verschil tussen de wijze waarop de beroepsidentiteit door de hbo-theoloog van binnen beleefd wordt en hoe die in de praktijk geleefd wordt (deelvraag b).
Opleidingen: Voorbereiding van hbo-theologen op hun werk in de praktijk vraagt daarom vooral scholing op het punt van die religieuze en culturele communicatie: versterk de agogische en hermeneutische competenties Werkveld: Maak werk van de arbeidsvoorwaarden van kerkelijk werkers/jeugdwerkers en zorg dat de structuur helder is: wie stuurt de kerkelijk werker aan, wie zorgt voor functioneringsgesprekken, zijn de verwachtingen over en weer helder?
Kies voor een duidelijk profiel: ofwel een jeugdwerker die direct met de jongeren werkt ofwel een beleidsmaker die vooral de
jeugdwerkers/jeugdouderlingen/catechisatieleiders ondersteunt. Kerkelijk werkers/jeugdwerkers
Zorg dat de verwachtingen over en weer helder zijn. Weet je echt wat de gemeente vraagt?
Zorg voor een heldere structuur waarbij je weet waar je terecht kunt met vragen/worstelingen. Een mentor waar je tegen aan kunt praten helpt!
Durf te kiezen: als je bent aangenomen voor de ondersteuning en het beleid, probeer dan niet alle gaten te vullen. Ook als dit betekent dat een jongerenavond niet door kan gaan als vrijwilligers afzeggen.
Dit onderzoek biedt kerken inzicht in de praktijk van hun kerkelijk werkers en laat zien waar mogelijke uitdagingen liggen m.b.t. arbeidsvoorwaarden, samenwerking, aansturing etc.